Πτυχιούχοι με μισθούς πείνας
Από τον Γιώργο Κ. Καββαδία, εκπαιδευτικό – ερευνητή.
Η περιβόητη οικονομική κρίση κρέμεται σαν δαμόκλειος σπάθη πάνω από τα κεφάλια των εργαζομένων, εξολοθρεύοντας καθημερινά χιλιάδες θέσεις εργασίας. Ο εφιάλτης της ανεργίας είναι εδώ και απειλητικός, όσο ποτέ άλλοτε, ειδικότερα για τους νέους. Οι καθημερινές πληροφορίες και τα ρεπορτάζ των Μ.Μ.Ε. διαμορφώνουν ένα γκρίζο τοπίο όσον αφορά την ένταξη των νέων στην αγορά εργασίας. Στην Ελλάδα το συνολικό ποσοστό ανεργίας ανήλθε στο 9,1. Ωστόσο, στην πραγματική ανεργία πρέπει να προσθέσουμε ένα ποσοστό 6% (1% ωριαία απασχόληση, 2% stages, 3% λανθάνουσα ανεργία) με αποτέλεσμα η πραγματική ανεργία να είναι 15,5%. Από τα πιο επίσημα χείλη, από τον υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Α. Λοβέρδο ακούστηκε ότι η ανεργία το δίμηνο Οκτωβρίου – Νοεμβρίου υπερβαίνει το 18%, προσλαμβάνοντας «καλπάζουσα μορφή». Το 21% των ανδρών και το 44% των γυναικών στις παραγωγικές ηλικίες βρίσκονται εκτός αγοράς εργασίας.
Δραματική είναι η κατάσταση των νέων ανέργων και των πολλών προσόντων, για τη νέα γενιά, τη «γενιά ούτε – ούτε» (ούτε δουλειά – ούτε μέλλον) . Το ποσοστό των νέων στην Ελλάδα είναι από τα υψηλότερα και ανέρχεται στο 25,7%. Την ίδια στιγμή το 29,2% των νέων μεταξύ 15 –24 ετών στην Ελλάδα εργάζεται σε θέση επισφαλούς εργασίας ή με συμβόλαιο προσωρινής απασχόλησης. Από πρόσφατη έρευνα της Eurostat προκύπτει ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπου τα ποσοστά ανεργίας δε μειώνονται ανάλογα με την απόκτηση περισσοτέρων τυπικών προσόντων και, συνολικά, δε διαφοροποιούνται σημαντικά.
Τα παραπάνω αποτυπώνονται ακόμα και σε έκθεση της Διεθνούς Τράπεζας με τίτλο «Doing Βusiness 2008». Σύμφωνα με αυτή η χώρα μας κατατάσσεται στην 166η μεταξύ 177 χωρών με κριτήριο το πόσο εύκολη είναι η ανεύρεση εργασίας. Δεν είναι, βέβαια, το Πανεπιστήμιο ή γενικότερα η εκπαίδευση ο «μεγάλος ένοχος», γιατί δεν υπάρχει «εκπαιδευτική ανεργία». Η ανεργία είναι κοινωνικό πρόβλημα! Όσο κυριαρχούν οι πολιτικές που θεοποιούν την αγορά εντείνοντας τις κοινωνικές ανισότητες και συρρικνώνοντας το κράτος πρόνοιας, τόσο θα οξύνεται το πρόβλημα της ανεργίας. Η οικονομική κρίση χρησιμοποιείται σαν εφαλτήριο για παραπέρα αντιδραστικές μεταρρυθμίσεις (εργασιακές σχέσεις, ιδιωτικοποιήσεις, κοινωνική ασφάλιση, κ.α.), για την απομύζηση της εργατικής δύναμης στο βωμό των υπερκερδών.
Τα παραπάνω στατιστικά στοιχεία της ντροπής χλευάζουν και αυτές ακόμα τις συνταγματικές ρυθμίσεις: « Η εργασία αποτελεί δικαίωμα και προστατεύεται από το κράτος, που μεριμνά για τη δημιουργία συνθηκών απασχόλησης όλων των πολιτών και για την ηθική και υλική εξύψωση του εργαζόμενου αγροτικού και αστικού πληθυσμού» (άρθρο 22).
Γκρίζο είναι το τοπίο των οικονομικών απολαβών, ιδιαίτερα για τη νέα γενιά, τη γενιά των 700 ευρώ ή τη γενιά – καγκουρό, όπως αποκαλείται, αφού οι χαμηλές αποδοχές δεν επιτρέπουν να εγκαταλείψει έγκαιρα τον..μάρσιπο της οικογένειας. Η Ελλάδα έχει τη μεγαλύτερη ηλικία αναχώρησης από την οικογενειακή εστία σε όλη την Ευρώπη που είναι κατά μέσο όρο τα 27 χρόνια, σύμφωνα με στοιχεία της Εurostat. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της VPRC, το 25% των μισθωτών έχουν καθαρές αποδοχές έως 750 ευρώ – το 67% από αυτούς είναι νέοι 18-34 ετών. Κατά μέσο όρο μετά από τόσα χρόνια στα θρανία και αναμονής πριν από την ένταξη στην αγορά εργασίας μετά από 25 χρόνια ζωής ο μισθός δεν ξεπερνά τα 850 ευρώ το μήνα..
Αντίπαλον δέος σ’ αυτή την πολιτική δεν μπορεί παρά να είναι μια πολιτική τόνωσης της απασχόλησης και κατοχύρωσης των δικαιωμάτων της μόρφωσης και της εργασίας για όλους χωρίς φραγμούς και διακρίσεις.
