ΕΘΝΟΣ (Επωνύμως) Παρ. 14 – 1 - 2011
Η κατάργηση του Οργανισμού Εκδόσεων Διδακτικών Βιβλίων (ΟΕΔΒ) λίγο πριν αποχαιρετίσουμε το 2010 αποτελεί έναν ακόμα κρίκο στην αλυσίδα των μέτρων που πλήττουν την δημόσια και δωρεάν εκπαίδευση. Είναι γνωστό, βέβαια, χωρίς επαρκείς διευκρινήσεις ότι το διδακτικό υλικό από εδώ και πέρα θα αποστέλλεται από φορέα, Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου που θα προκύψει από την μετεξέλιξη του Ερευνητικό Ακαδημαϊκό Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών, χωρίς καμιά πρόβλεψη για την τύχη του συγκεκριμένου φορέα μετά τη λήξη της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης (ΕΣΠΑ) το 2013. Και το κυριότερο είναι ότι δεν έχει διευκρινιστεί αν τα βιβλία θα τυπώνονται ή θα διακινούνται με ευθύνη του συγκεκριμένου φορέα ή αν θα εκχωρηθεί ο σχεδιασμός, η παραγωγή και διανομή των σχολικών βιβλίων σε ιδιώτες.
Είναι προφανές ότι ανοίγει «πεδίον δόξης» και δράσης «λαμπρόν» για ιδιωτικά συμφέροντα. Ακόμα μεγαλύτερο θα είναι το βάρος αν η ηλεκτρονική διακίνηση και η έντυπη αναπαραγωγή των συγγραμμάτων περάσει στα ίδια τα σχολεία. Κι αυτό γιατί δεν έχουν επαρκείς πόρους. Οπότε τη δαπάνη της αγοράς βιβλίων αργά ή γρήγορα θα κληθούν να πληρώσουν οι γονείς. Και το οικονομικό κόστος θα είναι πολύ μεγαλύτερο από ό,τι είναι τώρα. Γιατί είναι αλήθεια ότι ο ΟΕΔΒ, ένας οργανισμός που έχει πετύχει με ελάχιστο προσωπικό να εκδίδει και να αποστέλλει 1.200 τίτλους βιβλίων, 45 εκατομμύρια αντίτυπα με μέσο κόστος παραγωγής ανά βιβλίο τα 70 ή 80 λεπτά! Όλη αυτή η δραστηριότητα κοστίζει 26 εκατομμύρια ευρώ, όσο περίπου και η διαφημιστική καμπάνια για τα έργα του ΕΣΠΑ! Και είναι ηλίου φαεινότερον ότι ουδείς ιδιωτικός φορέας μπορεί να πετύχει τέτοιες τιμές.
Όλα αυτά τα μέτρα δεν εντάσσονται απλά σε μια λογική εξοικονόμησης πόρων. Αποτελούν την εξειδίκευση των νεοφιλελεύθερων πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της κυβέρνησης για ένα σχολείο φτηνό και πλήρως υποταγμένο στην αγορά. Ένα σχολείο που η «γνώση» από κοινωνικό αγαθό μετατρέπεται σε εμπόρευμα. Σ’ αυτό το σχολείο οι νέες τεχνολογίες εμφανίζονται ως πανάκεια, ως το μαγικό ραβδί που λύνει όλα τα προβλήματα.
Πέρα από τους ποικίλους κινδύνους ενεδρεύει ο κίνδυνος της πλήρους εξάρτησης της εκπαιδευτικής διαδικασίας από ψηφιακό υλικό. Έτσι, τα σχολικά βιβλία, ανεξάρτητα από τις ενστάσεις για το περιεχόμενο και την ποιότητά τους, υποβαθμίζονται. Το χειρότερο είναι ότι διασπάται ο ενιαίος χαρακτήρας των Προγραμμάτων Σπουδών που δεν προβλέπουν την συγγραφή και διανομή των σχολικών βιβλίων ανοίγοντας το δρόμο για ένα διαφοροποιημένο σχολείο, ανοικτό και ευέλικτο στις ορέξεις της αγοράς.
Όσο και αν ηχεί εύηχα σε πολλούς το πρόγραμμα επαναχρησιμοποίησης των σχολικών βιβλίων, η αλήθεια είναι ότι προάγει την αμάθεια και την χρησιμοθηρική στάση προς την παιδεία. Σύμφωνα με το Υπουργείο Παιδείας τα βιβλία πρέπει να επιστρέφονται «ώστε να επαναχρησιμοποιούνται από τους μαθητές κατά το επόμενο σχολικό έτος ή να επιστραφούν για πολτοποίηση». Είναι σαφές ότι διαμορφώνεται μια αντίληψη στους μαθητές ότι το βιβλίο μετά τη λήξη της σχολικής χρονιάς είναι άχρηστο. Και ότι είναι χρήσιμη η ανακύκλωση, η πολτοποίησή του!
